Financiering cultuureducatie

Toelichting financiering cultuureducatie primair onderwijs

Vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) krijgt elke school een basisfinanciering voor alle kosten die ze maken, dit is de lumpsum. Dit geld komt binnen bij het schoolbestuur en kan direct door het bestuur en de school uitgegeven worden. Dit geld kan besteed worden aan cultuureducatie. 

Per 1 januari 2023 is het nieuwe wetsvoorstel ‘Vereenvoudiging bekostiging primair onderwijs‘ ingegaan, dat alles een stuk eenvoudiger maakt. Zo zijn er zo’n 100 rekenregels geschrapt. Leermiddelen- en scholingsbudget zit nu ook in dit bedrag, evenals de oude prestatiebox- en velo-gelden, NPO en werkdrukverlagingsgeld. Dit betekent dat er een totaal basisbedrag per school en een bedrag per aantal leerlingen beschikbaar is. Er is dus geen aparte rekenregel meer voor cultuureducatie. 

Hoe kun je hier in de praktijk mee om gaan? 

Omdat cultuureducatie niet meer specifiek benoemd wordt binnen het lumpsum, is het belangrijk goed te overleggen over cultuureducatie met de directeur en het schoolbestuur. Een cultuurplan voor jouw school, waarin staat hoe je geld voor kunst en cultuur wilt uitgeven, kan hierbij helpen. Benadruk daarbij dat er binnen de lumpsum ook budget opgenomen is dat eerder geoormerkt was voor cultuureducatie. Gebruik dus eventueel de bedragen die in het verleden werden gehanteerd voor Londo en prestatiebox (in 2021 was dit: € 111,53 per school en € 21,51 per leerling) met een indexering. Bespreek dit op tijd zodat het meegenomen kan worden in het strategisch meerjarenplan en in de meerjarenbegroting van jouw school.

 

Provincie Gelderland betaalt direct en indirect voor kunst en cultuur op de basisschool. De provincie ondersteunt cultuureducatie door te zorgen voor deskundigheidsbevordering, regionale spreiding, bemiddeling en vernieuwende projecten. Organisaties aangesloten bij Culturele Basisinfrastructuur (BIS) 2021-2024 zijn culturele instellingen die de provincie ondersteunt met subsidie. In Gelderland zijn dit Introdans, Phion, Oostpool en Kröller-Müller Museum. In ruil daarvoor bieden ze ook onderwijsprogramma’s aan. Daarnaast heeft Gelderland een rijk en divers aanbod  culturele instellingen, waaronder musea, erfgoed, muziekverenigingen, galeries, zelfstandige makers en vakdocenten. 

Cultuur Oost werkt in opdracht van de provincie samen met scholen, cultuurpunten, culturele aanbieders en gemeenten aan goed cultuuronderwijs voor alle kinderen en jongeren in Gelderland. Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK) is een landelijk programma van het ministerie van OCW, het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) en het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA), in samenwerking met lokale partners. Cultuur Oost is penvoerder van het programma in Gelderland, provincie en het rijk betalen.

Lees hier meer over Cultuureducatie met Kwaliteit in Gelderland. 

Via Retourtje Cultuur Gelderland zorgt Cultuur Oost ervoor dat scholen makkelijker naar een dans-, toneel of muziekvoorstelling in het theater kunnen. In Gelderland zijn gezelschappen met een breed en verrassend aanbod, waaronder Introdans, Maanlanders, Phion, Orkest van Gelderland & Overijssel, Theater a/d Rijn, Theater Oostpool, het Theaterschip en Theater Sonnevanck die met Retourtje Cultuur bezocht kunnen worden. 

Voor meer film en media in de klas is de Filmhub Oost een wegwijzer, inspirator en aanjager. Door deze eerste hulp bij filmeducatie ontwikkelen kinderen en jongeren zich op school tot kritische kijkers, mediacreatieve makers en beeldbewuste burgers. 

Gemeenten zorgen dat culturele instellingen en scholen goed samenwerken en informatie delen. Dit doen ze op verschillende manieren. Gemeenten financieren lokale cultuurpunten met cultuurcoaches of combinatiefunctionarissen. In Gelderland zijn dat er 26. Ze organiseren onder meer een netwerk van interne cultuurcoördinatoren. In lokale convenanten tussen gemeenten, culturele instellingen en scholen worden afspraken over cultuureducatie vastgelegd. Wil je weten wat jouw cultuurpunt is? Bekijk hier het overzicht. 

De gemeente levert een financiële bijdrage aan lokaal cultureel aanbod zoals het kunstmenu. Daarnaast werken ze samen met fondsen zoals Stichting Leergeld, de Gelrepas en/of het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Cultuur Oost inspireert en adviseert gemeenten bij het realiseren van cultuurbeleid, zodat cultuureducatie structureel wordt verankert in beleid. 

Naast bovengenoemde mogelijkheden kan een school of een bestuur ook zelf geld voor cultuureducatie regelen. Zoals bijvoorbeeld een ouderbijdrage of sponsoring. Hiervoor gelden wel speciale regels vanuit de overheid. Vanaf 1 augustus 2021 moeten alle leerlingen aan deze extra activiteiten kunnen meedoen. Ook als hun ouders niet meebetalen. En voor sponsoring gelden gedragsregels voor de school. Zie ook het convenant ‘Scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring’. De vrijwillige ouderbijdrage is een vrijwillige financiële bijdrage van ouders aan de school van hun kind. Het schoolbestuur stelt de hoogte en de besteding van de bijdrage vast. De medezeggenschapsraad van de school moet hiermee instemmen. Scholen besteden de bijdrage aan extra activiteiten buiten het gewone lesprogramma om. Bijvoorbeeld een schoolreisje, sportdag of culturele excursie. Informatie over de hoogte en de besteding van de ouderbijdrage staat in de schoolgids. Crowdfunding is ook een mogelijkheid om als school geld op te halen, als je samenwerkt met een creatieve maker of culturele instelling. Voordekunst is hét platform voor crowdfunding in de creatieve sector. Crowdfunding is de manier om je netwerk te activeren en een nieuw publiek te vinden voor jouw project. Iedereen die jouw idee interessant vindt, kan je co-financier zijn. 

 

Naast de hierboven genoemde opties zijn er nog andere mogelijkheden om extra geld aan te vragen via verschillende landelijke of regionale fondsen. Stem met jouw cultuurpunt af wat de mogelijkheden zijn in jouw regio of gemeente. 

• Het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP) wil cultuur toegankelijk maken voor iedereen. En richt zich op cultuurparticipatie, immaterieel erfgoed en cultuuronderwijs. Kijk voor de recente regelingen op: cultuurparticipatie.nl. 
• Het Jeugdeducatiefonds richt zich in het bijzonder op scholen met veel kinderen die opgroeien vanuit een achterstand. Waar geldgebrek een belemmering is in de ontwikkeling, kan de school een beroep doen op het Jeugdeducatiefonds 
• Gemiddeld 2 à 3 kinderen per klas kunnen niet op streetdance, judo, zwemles of muziekles. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het lokale armoedebeleid. En dus ook voor het aanbod voor kinderen en jongeren die in armoede opgroeien. De volgende regelingen ondersteunen gezinnen in het betalen van de contributie of het lesgeld voor deze kinderen en jongeren: Stichting Leergeld, Jeugdfonds sport & cultuur, Kindpakket. Vraag bij je cultuurpunt of gemeente welke mogelijkheden er in jouw gemeente zijn. 
• Soms zijn er in een regio particuliere fondsen die jouw school willen ondersteunen bij de uitvoering van een leerorkest, aanschaf van muziekinstrumenten of samenwerking met het lokale museum. Vraag bij jouw cultuurpunt na welke mogelijkheden er in jouw gemeente zijn. 

 

Toelichting culturele infrastructuur primair onderwijs 

Met wie moet je samenwerken als school voor goede kunst- en cultuurlessen op jouw school? Met de onderstaande informatie helpen we je graag op weg. 

In veel gemeenten in de provincie Gelderland is er een lokaal cultuurpunt. De cultuurcoach van een cultuurpunt helpt scholen bij het vormgeven van cultuureducatie. Het cultuurpunt is vaak de spil in het regionale culturele netwerk en heeft dus contact met alle culturele instellingen, lokale makers en verenigingen. Een samenwerking met deze culturele aanbieders kan cultuureducatie bij jou op school verrijken. Ook kan het zo zijn dat het cultuurpunt een cultuurmenu samenstelt waar jij als school gebruik van kunt maken. Het cultuurpunt staat verder in nauw contact met Cultuur Oost, bijvoorbeeld voor het uitvoeren van CMK. Het cultuurpunt kan jou ook adviseren over de financiële mogelijkheden voor jouw school. Welke afspraken zijn er bijvoorbeeld met de gemeente, zijn er specifieke regelingen en welke lokale fondsen zijn er? 

Neem contact op met jouw lokale cultuurpunt om meer inzicht te krijgen in de culturele infrastructuur in de omgeving van jouw school. Overzicht cultuurpunten Gelderland 

Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) wil culturele en creatieve ontwikkeling voor iedereen mogelijk maken. Daarom is het nodig dat cultuur beter in het onderwijs en de voor- en naschoolse opvang aan bod komt. Als school kun je bij LKCA terecht voor kennis en informatie. Zo hebben ze verschillende publicaties en magazines op het gebied van leerlijnen, methodes en financiering. Daarnaast zorgt LKCA ervoor dat de landelijke gecertificeerde cursus tot Interne Cultuurcoördinator (ICC) op peil blijft. Deze cursus wordt in Gelderland georganiseerd door Cultuur Oost. Meer informatie vind je hier. 

Stichting Méér Muziek in de Klas (MMidK) heeft als doel structureel muziekonderwijs voor alle 1,4 miljoen basisschoolkinderen in Nederland. Dit doet ze door bewustwording, zoals de Lang Leve de Muziek Wedstrijd en Het Kerst Muziekgala. Maar ook door deskundigheidsbevordering: lesmethoden,  (gratis) workshops voor groepsleerkrachten, energizers in samenwerking met Schooltv, lestips en –trucs en het stimuleren van muziekonderwijs op pabo’s.