Het Gelders cultuursymposium

De eerste Cultuurmonitor Gelderland

Met de data uit de cultuurmonitor kan nog beter onderbouwd richting gegeven worden aan cultuurbeleid en zo aan een sterke cultuursector. De monitor toont aan dat 80 procent van de Gelderlanders kunst en cultuur belangrijk vinden voor de samenleving.

Peter Drenth, Gelders gedeputeerde Cultuur en Erfgoed: “Voor het eerst maken we inzichtelijk hoe het hele cultuurveld in Gelderland in elkaar zit. De monitor benadrukt hoe belangrijk kunst en cultuur zijn voor Gelderland: kunst en cultuur verenigen, verbinden en dragen bij aan participatie. Zoals te zien is aan de grote hoeveelheid mensen die zich inzetten voor musea, bibliotheken en die zelf amateurkunst beoefenen. Door te blijven meten zien we hoe kunst en cultuur zich in Gelderland ontwikkelen. De monitor helpt ons om conclusies te kunnen verbinden aan beleid en bij te sturen waar nodig. En dat biedt kansen voor de Gelderse cultuursector”.

Spoken word artiest Lev Avitan lanceerde de Gelderse Cultuurmonitor.

Museumwereld sterk vertegenwoordigd in Gelderland

Gelderland springt eruit als het gaat om het aantal musea. Met 95 musea staat Gelderland landelijk gezien op de derde plaats. Ook is het aantal museumbezoeken in Gelderland per inwoner relatief hoog, vergeleken met andere provincies. Dit laat zien dat meer aanbod ook meer bezoek lijkt te genereren, zowel van binnen de eigen provincie als daarbuiten.

Jongeren zijn ‘culturele omnivoren’

Het onderzoek laat zien dat vooral de Gelderse jongeren de ‘culturele omnivoren’ zijn. Zij beoefenen het vaakst en meest divers cultuur. Jongeren zijn ook het meest kritisch op het cultuuraanbod: één op de zeven Gelderlanders vindt dat er te weinig aanbod is, waarbij met name jongeren ontevreden zijn over de zichtbaarheid, kwaliteit en diversiteit van het cultuuraanbod.

Organisatiekracht amateurkunstverenigingen onder druk

In vergelijking met andere provincies kent Gelderland relatief veel amateurkunstbeoefenaars. Gelderlanders vinden beoefening van amateurkust belangrijk, 42% is actief als amateurkunstenaar en dat is landelijk gezien hoog. Gaat het om de organisatiekracht van de amateurkunstverenigingen – het kunnen werven van (bestuurs)leden, vrijwilligers en artistiek begeleiders – dan zien we dat deze flink is afgenomen.

Peter Drenth, Gelders gedeputeerde Cultuur en Erfgoed: “Voor het eerst maken we inzichtelijk hoe het hele cultuurveld in Gelderland in elkaar zit."

Gelderland in trek bij creatieve en culturele bedrijven

In de afgelopen periode zijn meer bedrijven in de creatieve industrie naar Gelderland verhuisd, dan vertrokken. Dit aantal steeg relatief gezien harder dan het landelijk gemiddelde: 14% in Gelderland ten opzichte van 12% landelijk in de periode 2017 tot en met 2020. Dit is een aanwijzing voor een goed vestigingsklimaat voor de creatieve industrie in Gelderland.

Kunst en cultuur belangrijk voor ontmoeting

In een online cultuurpeiling – waar ruim 2.500 Gelderlanders aan hebben deelgenomen – onderschrijven Gelderlanders het belang van kunst en cultuur voor ontmoeting en verbinding, voor saamhorigheid en welzijn. Belangrijke waarden in een tijd waarin eenzaamheid een grote rol in de samenleving speelt.

Cultuurmonitor Gelderland

De Gelderse cultuurmonitor is ontstaan door de vraag van Provinciale Staten aan Gedeputeerde Staten over het effect en de impact van het provinciale cultuurbeleid. Cultuur Oost, de Gelderse advies- en ondersteuningsinstelling op het gebied van cultuur, kreeg vervolgens de opdracht van provincie Gelderland om – samen met verschillende Gelderse partners – een brede, tweejaarlijkse cultuurmonitor op te zetten. Het onderzoek is uitgevoerd door Het PON & Telos, Pyrrhula Research Consultants en Boekmanstichting.

Provinciale verkiezingen

De monitor biedt belangrijke inzichten richting de provinciale verkiezingen. In aanloop naar deze verkiezingen is door Cultuur Oost ook de provinciale rol van de provincie in cultureel Gelderland onderzocht. Er is expliciet gekeken in welke rollen de provincie sinds jaar en dag aantoonbare meerwaarde heeft (gehad). Dit onderzoek is bedoeld ter aanscherping van het huidige en vernieuwing van het toekomstige cultuurbeleid van provincie Gelderland.

Complete onderzoek

De complete cultuurmonitor met alle conclusies staat zowel op de website van Cultuur Oost als provincie Gelderland.

Cultuur Oost werkt structureel en integraal samen met andere provinciale ondersteuningsinstellingen en landelijke partners. Zo werken we binnen het culturele domein samen met Erfgoed Gelderland en Rijnbrink. Bovendien werken we domeinoverstijgend samen met Spectrum en intensiveren we onze samenwerking met de Gelderse Sport Federatie in de Leefbaarheidsalliantie.

Symposium programma

Tijdens een inspirerend middagprogramma werd gesproken over belangrijke thema’s uit de cultuurmonitor en de rol van de provincie. Dagvoorzitter Milouska Meulens (o.a. bekend van Vroege Vogels en het Jeugdjournaal) leidde panelgesprekken over de waarde en het toepassen van de Cultuurmonitor, over de rol van de provincie en de impact voor jongeren. Tot slot werd de film Verbinding in cultuur gepresenteerd waarin de provinciale ondersteuningsinstellingen zich uitspraken over samenwerking bij de inzet voor kunst en cultuur.

Chen Harting (Kunstbende 2e prijs Dans 2022)

Jonge makers

Het programma werd ondersteund, ingekleurd en verrijkt door jonge makers. Na afloop was er een ‘meet & greet’ met de sprekers die in gesprek gingen over de verschillende thema’s.

“Wat schuilt er achter cijfers, achter al het rekenen en tellen. Zijn het niet de percentages die beklijven, dan wel de verhalen die ze brengen. Tussen alle feiten op een rijtje, vindt men een wereld zo complex. En in de statistieken en grafieken, klinkt muziek, toneel en spel. Er is cultuur in data, het spreekt van mensen en hun daden. Hun creatieve maaksels, hun vrijetijdsbesteding, en hun momenten samen. Er wordt gedanst tussen de regels, films gekeken in de statements. Door musea heen bewegend en podia belevend. Elke bezoeker of deelnemer, maker of facilitator is er weer één die bijdraagt aan collectieve betekenisgeving…”