Samenwerking tussen beleidsterreinen levert cultuur veel op

De inwoners van Nijkerk gezond maken en houden is misschien niet het eerste waar je aan denkt bij het takenpakket van een ambtenaar cultuur. Maar voor Stefan Staartjes is het heel logisch. Sinds 12 jaar heeft hij cultuur 'onder zich'. En enkele jaren geleden is daar ook het takenpakket rondom sport bijgekomen. En al die jaren heeft hij gepleit om samen met andere domeinen samen te werken. "Gezondheid gaat steeds meer de kant van preventie op en daarbij kan cultuur een belangrijke rol spelen."

 

Cultuurvisie 2025-2040

Deze domein overstijgende gedachte komt ook duidelijk naar voren in de onlangs verschenen Cultuurvisie 2025 -2040: 'Cultuur wordt niet geïsoleerd benaderd, maar juist integraal, gericht op de betekenis die het geeft aan het dagelijks leven.' En: 'Cultuur moet een stevige plek krijgen binnen het sociaal domein. Cultuur moet bijdragen aan positieve gezondheid en zo helpen bij de kanteling van zorg naar gezondheid.'

 

"We hebben er best veel tijd ingestoken om tot deze Cultuurvisie te komen. Met deze visie leggen we de doelstellingen uit het in 2023 opgestelde Cultuurakkoord vast. Afgelopen jaar hebben we verschillende participatieavonden gehouden voor bewoners waar ook altijd gemeenteraadsleden bij aanwezig waren. De inkt van deze Cultuurvisie is amper droog, maar we werken nu al aan een uitvoeringsagenda."

 

Die uitwerking is vertaald in vier speerpunten, niet toevallig alle vier werkwoorden. ("Ik ben praktisch ingestoken; hou erg van doen!")

Verruimen: cultuur moet zoveel mogelijk mensen bereiken door drempels te verlagen en activiteiten betaalbaar te maken.

Verbinden: cultuur wordt gezien als sociaal bindmiddel dat de sociale samenhang versterkt. Samenwerking tussen culturele en maatschappelijke organisaties zoals zorg, welzijn, onderwijs.

Verstevigen: creëer een duurzame en sterke culturele sector met structurele ondersteuning van organisaties, makers en initiatieven.

Vernieuwen: ondersteun vernieuwende en experimentele initiatieven, ook van jonge makers.

 

Brede visie

Een mooi voorbeeld van deze brede visie op cultuur is de oprichting van een participatiekoor voor mensen met beginnende dementie. Dit koor is gebaseerd op het motto: ‘Meer zang is minder zorg’, waarbij muziek een belangrijke rol speelt in het welzijn en de betrokkenheid van mensen met geheugenproblemen, zoals dementie. 

 

Of de Elephant Parade een internationale kunstexpositie die enkele maanden geleden in Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken neerstreek. Door de gehele gemeente waren 30 kunstwerken van olifanten te zien. Hiermee werd aandacht gevraagd voor de bescherming van bedreigde Aziatische olifanten en hun natuurlijke leefomgeving. De kleurrijke, handbeschilderde olifanten combineren maatschappelijke betrokkenheid met toegankelijke kunst.

Stefan: "Mensen gingen de expositie lopend of op de fiets bekijken en praatten er met elkaar over. Dit sluit perfect aan bij de Cultuurvisie van Nijkerk, die cultuur wil inzetten als verbindende kracht binnen de gemeente."

 "Het voordeel is dat de lijntjes kort zijn en je elkaar automatisch tegenkomt."

 

Bij urban komt alles samen

En een paar weken geleden werd er op de markt van Nijkerk een Urban middag gehouden met breakdance, graffiti, muziek, skaten en spoken word. "Dat is het mooie van urban, daar komt echt alles samen."

 

De samenwerking tussen de verschillende beleidsterreinen blijft zoeken. Maar door het overkoepelende beleidsplan ligt er een goede basis. "Het voordeel van een team als GALA waar je met collega's van andere domeinen inzit, is dat de lijntje kort zijn en je elkaar automatisch tegenkomt."

 

Een uitvloeisel van deze samenwerking is de website nijkerkdoetenontmoet.nl een plek waar alle sportieve, culturele, creatieve en sociale activiteiten voor alle leeftijden samenkomen.

 

Enkele tips van Stefan: "Denk in mogelijkheden en zoek de samenwerking op. Toen ik hier begon heb ik meteen samenwerking gezocht. In eerste instantie was dat best moeilijk. Iedereen blijft toch vanuit zijn eigen takenpakket denken. Maar blijf je verhaal vertellen en de samenwerking opzoeken. Ik begon met een kleine sneeuwbal, maar als je blijft rollen, plakt er vanzelf meer sneeuw aan en wordt het een grotere sneeuwbal.”

 

Heilige huisjes

"Spreek mensen aan op hun creativiteit. Het is niet voor niets de creatieve sector. En durf de heilige huisjes van wat al jaren gebeurt kritisch te bekijken en waar nodig stop te zetten. Daarin moet je eerlijk zijn."

 

Naast de samenwerking binnen de gemeente heeft Stefan Staartjes ook contact met collega's in buurgemeenten zoals Barneveld, Scherpenzeel, Wageningen enEde (de Cultuurvallei). "Zeker als eenpitter in een gemeentelijke omgeving is het wel eens fijn om ook gelijkgestemden te spreken. Binnen de Cultuurvallei werken we samen aan de technologische innovatie van cultuureducatie én verhoging van de deelname aan kunst en cultuur. Zo organiseren we Urban Jams, een event met sport, hiphop en lekker eten!"

 

Zo blijkt dat samenwerking (zowel binnen de gemeente, als ook tússen gemeentes) nieuwe en verrassende initiatieven kan opleveren. Stefan is er blij mee!

Bekijk hier het Cultuurbeleid gemeente Nijkerk 2025-2040