Gemeentelijk Cultuurbeleid

Wat valt onder gemeentelijk cultuurbeleid?

In de praktijk omvat gemeentelijk cultuurbeleid meerdere terreinen:

• Cultuureducatie, amateurkunst, cultuurparticipatie: activiteiten en voorzieningen waarmee inwoners actief of passief in aanraking komen met cultuur.
• Professionele culturele voorzieningen zoals musea, podia, talentontwikkeling en presentatieplekken, vooral in grotere gemeenten.
• Erfgoed, openbare bibliotheken, kunst in de openbare ruimte. Vaak als onderdeel van de lokale infrastructuur.
• De verbinding tussen cultuur en maatschappelijke opgaven: welzijn, gezondheid, sociale cohesie, participatie van kwetsbare groepen.

Cultuur is geen doel op zich, maar raakt allerlei maatschappelijke thema’s en domeinen. Een belangrijke boodschap die positief effect kan hebben in je lobby!

Belangrijke momenten

In het opstellen van cultuurbeleid gaat het niet om snelle beslissingen, maar vaak om een langlopend en gestructureerd proces. Binnen het proces zijn er vaste momenten waarop je kan inspelen. Belangrijke momenten zijn:

Cultuurnota en beleidsplan

Ontwikkeling of herziening van een cultuurnota of beleidsplan. Hier worden keuzes gemaakt over visie, doelgroepen, instrumenten. Vaak worden in deze trajecten stakeholders betrokken. Je input als kennishebber van het lokale culturele landschap wordt hier vaak als waardevol gezien. Dit zijn dus belangrijke momenten waar je het verschil kan maken. Je kan zorgen dat je tijdens de periode van opstellen van het beleid aan tafel zit om mee te praten over inhoud, maar ook in de periode rondom besluitvorming kun je tijdens de oordeelsvorming van de raad zorgen dat je een keer tijdens een vergadering in spreekt vanuit jouw visie. Ook als je het compleet eens bent met het beleid dat voorgelegd wordt aan de raad, kan dat zeker van meerwaarde zijn.

 

De begroting, de kadernota en de jaarstukken zijn termen die veel voorkomen in de zogenoemde ‘planning & controlcyclus’, vaak afgekort tot P&C-cyclus. Binnen elke gemeente wordt deze cyclus gebruikt om inzichtelijk te maken in hoeverre de gemeentelijke doelstellingen worden bereikt en welke (financiële) middelen daarvoor nodig zijn. Het is wettelijk verplicht dat elke gemeente jaarlijks ten minste een begroting en een jaarrekening opstelt als onderdeel van deze cyclus. Ter voorbereiding op de begroting wordt er een kadernota opgesteld, die in veel gemeenten ook wel de voorjaarsnota wordt genoemd. In deze documenten wordt aangegeven welke middelen beschikbaar worden gesteld en welke accenten het komende jaar worden gelegd. De begroting wordt vastgesteld in het najaar en heeft betrekking op het volgende jaar. Vaak zijn ambtenaren in de zomer al bezig met het aanleveren van begrotingsteksten. Heb je plannen voor het volgende jaar? Zorg dan dat je die  voor de zomer bekend maakt bij de ambtenaren en zorg vanaf september dat verantwoordelijke collegeleden op de hoogte zijn van je plannen. In oktober of november de raadsleden betrekken, zorgt dat je iedereen op het juiste moment betrokken hebt. Let op, iedere gemeente volgt een eigen planning, dus houdt de websites van jouw gemeente goed in de gaten.

De verkiezingen

Natuurlijk tijdens de periode van verkiezingen! In de periode voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen stellen de partijen hun partijprogramma en hun kandidatenlijsten vast. Daarna wordt er campagne gevoerd, met vaak ook lokale debatten. Als er aanleiding toe is kun je proberen te zorgen dat er bij debatten thema’s rondom cultuur ingebracht worden, of je nodigt een lijsttrekker of een kandidaat eens uit voor een kop koffie. Na de gemeentelijke verkiezingen, die altijd eens per vier jaar in het voorjaar plaatsvinden, wordt er een coalitie geformeerd en daarna een coalitieakkoord geschreven. Cultuur als thema in het coalitieakkoord zorgt voor verankering van cultuurbeleid. Cultuur als middel om te helpen bij andere beleidsdoelstellingen zoals het tegengaan van eenzaamheid of het bevorderen van brede welvaart zijn ook altijd mooie boodschappen om aan de formerende partijen mee te geven. Let erop dat men in deze periode overspoeld wordt met input, dus kies je moment wijs.

Door het jaar heen

En natuurlijk door het jaar heen: zorg dat je af en toe politieke partijen van waardevolle informatie voorziet voor hun (cultuur)debatten, spreek eens in tijdens een oordeelsvormende vergadering of nodig raadsleden uit voor een werkbezoek. En zorg natuurlijk voor goed contact met de ambtenaren en portefeuille houdende bestuurder.

Bron: Kunstloc Brabant

Bron: Kunstloc Brabant

Wil je weten wie je wanneer moet spreken? Bekijk dan onze pagina over de bestuurlijke rollen.

Neem contact op met onze regioadviseurs voor advies op maat voor jouw lokale situatie, we helpen je graag verder.