Gedragscodes voor de culturele sector
De Governance Code Cultuur, de Fair Practice Code en de Code Diversiteit & Inclusie zijn bedoeld voor een gezonde en veerkrachtige cultuursector. Elk van deze codes heeft een eigen focus: de Governance Code Cultuur richt zich op fatsoenlijk bestuur en toezicht, de Fair Practice Code op een stevigere arbeidsmarktpositie van mensen werkzaam in de sector en de Code Diversiteit & Inclusie op een structurele verankering van diversiteit en inclusie binnen de organisatie. Alle drie de codes zijn opgesteld voor én door de cultuursector: ze kwamen tot stand in overleg met en op aanraden van culturele organisaties. De codes sluiten inhoudelijk op elkaar aan en versterken elkaar. Veel subsidieverstrekkers en fondsen vragen organisaties die een aanvraag indienen om zich aan deze codes te houden.Governance Code Cultuur
De Governance Code Cultuur geeft richtlijnen voor goed, verantwoord en transparant bestuur van en door culturele instellingen en richtlijnen voor toezicht daarop. De code heeft betrekking op de Nederlandse gesubsidieerde culturele instellingen. De code wint aan belang bij professionalisering en verzakelijking van de culturele sector. Toepassing ervan zorgt voor onderscheid tussen taken en bevoegdheden van directie, bestuur of raad van toezicht. Naast de bestuurders en toezichthouders die baat hebben bij cultural governance, hebben ook betrokkenen zoals onder andere overheden, fondsen en sponsors er profijt bij vanuit het idee dat een goed functionerend bestuur of raad van toezicht bijdraagt aan betere resultaten.
Governance Code Cultuur richt zich op goed bestuur en toezicht waarmee je jouw organisatie versterkt en zorg draagt voor continuïteit. De code is gebaseerd op 8 principes:
- Realiseren van de maatschappelijke doelstelling
- Toepassen en/of toelichten
- Onafhankelijkheid en integriteit
- Rolbewust handelen
- De verantwoordelijkheid van het bestuur
- Zorgvuldig en verantwoord omgaan met mensen en middelen
- Professioneel en onafhankelijk toezichthouden
- Samenstelling Raad van Toezicht
De Governance Code Cultuur valt onder kennisplatform Cultuur+Ondernemen.
Code Diversiteit & Inclusie
De Code Diversiteit & Inclusie is een gedragscode van, voor en door de Nederlandse culturele en creatieve sector over diversiteit en inclusie. De code is een instrument van zelfregulering. Het doel van de code is dat de culturele en creatieve sector de brede diversiteit van de Nederlandse samenleving representeert. Een basisvereiste is dat de sector gelijkwaardig toegankelijk is voor iedereen: als maker, producent, werkende en publiek. Zo wordt de sector van iedereen. Iedereen draagt er op eigen wijze aan bij. Iedereen wordt gewaardeerd om wie hij of zij is, wordt gerespecteerd en gehoord en voelt zich er thuis.
De code bestaat uit vijf principes voor het adequaat vormgeven en bevorderen van diversiteit en inclusie in jouw organisatie en in jouw werk:
- Je weet waar je staat ten aanzien van diversiteit en inclusie.
- Je integreert diversiteit en inclusie in je visie.
- Je creëert draagvlak binnen je organisatie voor het naleven van de code.
- Je stelt een plan van aanpak op, gericht op continue verbetering.
- Je monitort en evalueert naleving van de code en je legt er verantwoording over af.
Met de Code Diversiteit & Inclusie maken we de cultuursector meer inclusief. Zo maken we ruimte voor nieuwe verhalen en werken we aan een gelijkwaardige sector voor iedereen.
Download
De Code Diversiteit & Inclusie en het stappenplan
Handige links: Boekmanstichting: Diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie
LKCA: Diversiteit en inclusie - LKCA
De Code Diversiteit & Inclusie valt onder het LKCA.
Fair Practice Code
De Fair Practice Code is een gedragscode voor ondernemen en werken in kunst, cultuur en creatieve industrie op basis van vijf kernwaarden: solidariteit, diversiteit, duurzaamheid, vertrouwen en transparantie. De code nodigt uit tot kritische reflectie en biedt een handreiking voor hoe de sector samen tot een toekomstbestendige arbeidsmarkt en beroepspraktijk komt. De Fair Practice Code is opgesteld door een brede vertegenwoordiging van culturele en creatieve professionals en vormt een aanvulling op de Governance Code Cultuur en Code Diversiteit & Inclusie.
De Fair Practice Code wil de arbeidsmarktpositie van mensen werkzaam in de cultuursector verbeteren, zowel in loondienst als op zzp basis. Uitgangspunt is dat tegenover werken een eerlijke vergoeding staat en dat het niet uitmaakt waar je in de culturele keten werkzaam bent. Deze code bestaat uit 3 onderdelen:
- Fair Pay: een eerlijke beloning voor het werk in de culturele sector.
- Fair Share: een eerlijke verdeling van opbrengsten van maker tot producent.
- Fair Chain: van productie tot presentatie creëren we een duurzame en transparante keten.
De landelijke cultuurfondsen krijgen de komende beleidsperiode extra budget om de cultuursector te helpen met het toepassen van eerlijke beloning volgens de richtlijnen van Fair Pay.
Handreiking: Van schatbare waarde
De VNG en Platform ACCT laten met deze handreiking zien hoe je het principe van fair pay in de lokale culturele en creatieve sector kunt toepassen. Het geeft zowel overheden als werkenden handvatten voor het gesprek over uurtarieven en beloningen. De handreiking geeft een uitgebreide toelichting op de fair pay praktijkinstrumenten van fairPACCT.
Handige links: LKCA: Interessante voorbeelden uit de praktijk
Digitale do-it-yourself workshop over het toepassen binnen je eigen organisatie
Handige links: Tarieventools
Platform ACCT: Fair pay praktijkinstrumenten van zes ketentafels: vanaf nu te gebruiken!
Kunstenaarshonorarium: Rekenmodel kunstenaarshonoraria per kunstenaar en per tentoonstelling
Cultuuracademy: Hoe bepaal ik mijn uurtarief?
De Fair Practice Code valt onder Kunsten ‘92.
Videocollege:
Cultuur+Ondernemen – Codes in de Praktijk